CHỈ SỐ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN? NGUỒN GỐC RA ĐỜI CỦA CHỈ SỐ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
I. Nguồn gốc ra đời của chỉ số thị trường chứng khoán?
Bạn cứ hình dung là thị trường có đến hàng vài trăm mã cổ phiếu. Làm thế nào để chỉ lướt qua bạn có thể biết nhìn chung ngày hôm nay thị trường tăng hay giảm ? – Phải có một cái gì đó đại diện cho toàn thể thị trường. Ngày xưa thị trường CK chỉ niêm yết các cổ phiếu mà hoàn toàn không có chỉ số. Mọi người chỉ quan tâm đến cổ phiếu mình nắm giữ và mặc kệ các cổ phiếu khác. Nhưng có một người không nghĩ như vậy. Charlie Dow – cha đẻ của phân tích kỹ thuật – ông cho rằng đa số các cổ phiếu đều chịu ảnh hưởng bởi thị trường chung. Vì vậy cần có một cái gì đó thể hiện được xu hướng toàn thị trường.
Vào ngày 3 tháng 7 năm 1884, Charles Dow đưa ra khái niệm mức trung bình (bình quân số học) của mười một công ty vận tải - gồm: chin công ty đường sắt và hai công ty phi đường sắt của mỹ, trong "Thư chiều của khách hàng“ – của tờ báo Wall Street Journal lúc bấy giờ. Tạo ra một khái niệm mới – đánh dấu sự ra đời của chỉ số thị trường chứng khoán.
Chỉ số Dow Jones Transportation Average (DJTA) – Chỉ số nghành công nghiệp vận tải, được xuất bản lần đầu Vào ngày 16 tháng 2 năm 1885, bởi biên tập viên của Wall Street Journal (nghành lớn nhất thời điểm đó).
Chỉ số Dow Jones Transportation Average (DJTA) - lần đầu tiên được tính toán vào ngày 26 tháng 5 năm 1896 - Là thước đo được công nhận rộng rãi nhất của ngành giao thông Mỹ. Nó là chỉ số chứng khoán lâu đời nhất vẫn còn được sử dụng đến ngày nay (hướng dẫn).
Ngày nay Chỉ số DJTA bao gồm 20 cổ phiếu của 20 công ty vận tải đại diện cho ngành đường sắt, đường thủy và hàng không được niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán NewYork. Chỉ số này được tính dựa vào giá đóng cửa.
II. Các bộ chỉ số chứng khoán của Dow?
Chỉ số Dow Jone: Là chỉ số giá chứng khoán, phản ánh sự biến động bình quân của giá chứng khoán thuộc thị trường chứng khoán NewYork, một thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới. Chỉ số Dow Jone hiện nay là chỉ số giá chung của 65 chứng khoán đại diện, thuộc nhóm hàng đầu (Blue chip) trong các chứng khoán được niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán NewYork. Nó bao hàm 3 chỉ số thuộc 3 nhóm ngành: Công nghiệp DJIA (DowJone Industrial Average); Vận tải DJTA (Dow Jone Transportation Average); Dịch vụ công cộng, hạ tầng DJUA (Dow Jone Utilities Average).
Công nghiệp DJIA (DowJone Industrial Average): (chỉ số nổi tiếng nhất).
Chỉ số Dow Jone công nghiệp là chỉ số lâu đời nhất ở Mỹ do ông Charles H.Dow cùng với công ty mang tên ông thu thập giá đóng cửa của chứng khoán để tính và công bố trên Wall Street Journal từ năm 1896. Ngày tính đầu tiên là ngày 26/5/1896 với mức giá bình quân ngày này là 40,94$. Năm 1916, số lượng cổ phiếu để tính chỉ số là 20 cổ phiếu và năm 1928 tăng lên là 30 cổ phiếu và giữ ngyên số lượng này cho đến ngày nay. Trong quá trình đó thường xuyên có sự thay đổi các công ty trong nhóm Top 30. Mỗi khi có công ty chứng tỏ là không thuộc tiêu chuẩn Top 30 của các cổ phiếu Blue Chip nữa thì sẽ có công ty khác thay thế. Chiếm khoảng 20-25% giá thị trường của sở giao dịch ck NY.
Chỉ số DJTA (Dow Jone vận tải). Chỉ số này được công bố đầu tiên vào ngày 26/10/1896 và cho đến 2/1/1970 vẫn mang tên chỉ số công nghiệp đường sắt, vì thời gian này vận tải đường sắt là chủ yếu. Chỉ số DJTA bao gồm 20 cổ phiếu của 20 công ty vận tải đại diện cho ngành đường sắt, đường thủy và hàng không được niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán NewYork.
Chỉ số ngành phục vụ công cộng ( DJUA): Chỉ số này được công bố trên tờ báo Wall Street từ tháng 1 năm 1929. Chỉ số này được tính dựa vào giá đóng cửa của chứng khoán 15 công ty lớn nhất trong ngành khí đốt và điện.
Như vậy, tuy chỉ số DowJone chỉ tính đối với 65 loại cổ phiếu khác nhau nhưng khối lượng giao dịch của chúng chiếm đến hơn 3/4 khối lượng giao dịch của TTCK NewYork, bởi vậy, chỉ số DowJone thường phản ánh đúng xu thế biến động giá của thị trường chứng khoán Mỹ. Chỉ số giá chứng khoán nói chung, chỉ số Dow Jone nói riêng được coi là phong vũ biểu, hay là nhiệt kế để đo tình trạng sức khoẻ của nền kinh tế xã hội. Thông thường nền kinh tế lên (tăng trưởng) thì chỉ số tăng và ngược lại. ở TTCK NewYork, Sở giao dịch sẽ đóng cửa 30 phút nếu chỉ số DowJone giảm ở mức 250 điểm và đóng cửa 3 giờ nếu giảm 500 điểm. Nếu số tăng, giảm này ta đem so với ngày hôm trước ta sẽ có sự biến động theo %. Các thị trường cũng thường thông báo sự biến động giá chứng khoán thông qua tiêu thức điểm và phần trăm.
III. Các bộ chỉ số chứng khoán lớn của thế giới cần biết
1. Chỉ số chứng khoán Mỹ:
Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones (DJI): (như đã biết)
S&P 500 (SPX) (viết đầy đủ trong tiếng Anh là Standard & Poor's 500 Stock Index - Chỉ số cổ phiếu 500 của Standard & Poor- ra đời năm 1923) là một chỉ số cổ phiếu dựa trên cổ phiếu phổ thông của 500 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên NYSE hoặc NASDAQ. Tỉ lệ và loại cổ phiếu sử dụng để tính toán chỉ số S&P 500 được quyết định bởi hãng S&P Dow Jones Indices. Điều này khiến chỉ số S&P 500 khác với các chỉ số thị trường chứng khoán khác của Mĩ như chỉ số công nghiệp Dow Jones hay chỉ số Nasdaq Composite. Chỉ số S&P 500 là một trong những chỉ số khách quan và được quan tâm nhất, rất nhiều nhà đầu tư coi đây là thước đo tốt nhất của thị trường chứng khoán Mĩ cũng như là một chỉ số chủ đạo của nền kinh tế.
NASDAQ Composite (IXIC): là một chỉ số thị trường chứng khoán của cổ phiếu phổ thông niêm yết trên NASDAQ. Cùng với chỉ số Dow Jones Average và S & P 500, đây là một trong ba chỉ số được theo dõi nhiều nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ.
Chỉ số chứng khoán tổng hợp NYSE (NYA) - NYSE Composite được xây dựng vào thập niên 1960 với giá trị cơ bản là 50 điểm, tương đương với chỉ số đóng cửa năm 1965, phản ánh giá trị của tất cả các cổ phiếu giao dịch trên sàn, thay vì chỉ có 30 cổ phiếu trong chỉ số công nghiệp Dow Jones.
Sở giao dịch chứng khoán New York được thành lập vào ngày 8 tháng 3 năm 1817 là một sở giao dịch chứng khoán đóng tại Thành phố New York thuộc sở hữu của công ty tư nhân NYSE Group (NYX). Đây là sở giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới nếu tính về giá trị vốn hóa thị trường bằng dollar Mỹ và là sở giao dịch chứng khoán lớn thứ nhì thế giới nếu tính theo số lượng công ty niêm yết.
NASDAQ là một sàn giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ được lập năm 1971 bởi Hiệp hội các Nhà buôn Chứng khoán. Đây là sàn giao dịch điện tử lớn thứ hai tại Hoa Kỳ hiện nay, chỉ sau NYSE. Với khoảng 3.200 giao dịch hàng ngày tại sàn
2. Chỉ số chứng khoán của các nước châu âu:
Chỉ số FTSE 100 là chỉ số cổ phiếu của 100 công ty có giá trị vốn hóa lớn nhất được niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán Luân Đôn (LSE). Chỉ số bắt đầu ngày 3/1/1984, với điểm cơ sở là 1000. Chỉ số được xem như phong vũ biểu của nền kinh tế Anh và là chỉ số cổ phiếu hàng đầu ở châu Âu. Nó được duy trì bởi FTSE Group, một công ty độc lập, Theo website của FTSE Group, 100 công ty FTSE 100 chiếm đến 80% thị trường chứng khoán ở Anh.
DAX (Deutscher Aktienindex (chỉ số chứng khoán Đức) - chỉ số thị trường chứng khoán gồm 30 công ty lớn giao dịch trên sàn chứng khoán Frankfurt . Ngày cơ sở cho DAX là ngày 30 tháng 12 năm 1987 và nó được bắt đầu từ giá trị cơ sở là 1.000
EURO Stoxx 50 là một chỉ số chứng khoán của Eurozone cổ phiếu được thiết kế bởi Stoxx , một nhà cung cấp chỉ số thuộc sở hữu của Deutsche Börse Nhóm CAC40 INDEX chỉ số của 40 công ty lớn của thị trường chứng khoán pháp
3. Chỉ số thị trường chứng khoán châu Á:
Nikkei 225 là chỉ số thị trường chứng khoán cho sàn GDCK Tokyo (Tokyo Stock Exchange – TSE), đây có thể coi là chỉ số quan trọng nhất của thị trường chứng khoán châu Á. Chỉ số này bao gồm 225 cổ phiếu danh tiếng mức vốn hóa lớn nhất (Blue-chip) đại diện cho các công ty ở Nhật. Chỉ số Nikkei 225 có hiệu lực vào ngày 16 tháng 5 năm 1949, và bắt đầu được tính toán từ 7 tháng 9 năm 1950. Kể từ năm 1971 trở đi, báo Nihon Keizai Shimbun (Japan Economic Journal) nhận trách nhiệm tính toán chỉ số này
Chỉ số Hang Seng (HSI) là một chỉ số chứng khoán của thị trường chứng khoán Hồng Kông . Bao gồm 50 công ty tạo nên chỉ số đại diện cho khoảng 58% vốn hóa của thị trường chứng khoán Hồng Kông . HSI được bắt đầu Tháng Mười Một 24, 1969 và hiện đang được biên soạn và quản lý bởi chỉ số Hang Seng Công ty TNHH, một công ty con thuộc sở hữu của Ngân hàng Hàng Seng.
Shanghai Stock Exchange Composite Index: chỉ số chứng khoán của Sở giao dịch chứng khoán thượng Hải.
IV. Khái niệm chỉ số thị trường chứng khoán
Chỉ số thị trường chứng khoán là một giá trị thống kê phản ánh tình hình của thị trường chứng khoán. Nó được tổng hợp từ danh mục các cổ phiếu theo phương pháp tính nhất định. Thông thường, danh mục sẽ bao gồm các cổ phiếu có những điểm chung như cùng niêm yết tại một sở giao dịch chứng khoán, cùng ngành hay cùng mức vốn hóa thị trường. Các chỉ số chứng khoán này có thể do sở giao dịch chứng khoán định ra (ví dụ Vn-Index), cũng có thể do hãng thông tin (ví dụ Nikkei 225) hay một thể chế tài chính nào đó định ra (ví dụ Hang Seng Index).
Chỉ số phản ánh sự biến động của thị trường chứng khoán như thế nào?: bằng cách So sánh giá trị chỉ số giữa hai thời điểm khác nhau ta được sự biến động giá giữa hai thời điểm đó.
Các phương pháp tính chỉ số chứng khoán (video tiếp theo).
XEM VIDEO BÀI VIẾT TẠI ĐÂY
—————————————————————
CÁC KHÓA HỌC CHỨNG KHOÁN CÓ THỂ CÁC BẠN QUAN TÂM:
- Khóa học Chứng khoán cơ bản miễn phí, TẠI ĐÂY
- Khóa huấn luyện đầu tư chứng khoán, TẠI ĐÂY
- Khóa huấn luyện đầu tư chứng khoán, giao dịch phái sinh, TẠI ĐÂY
—————————————————————
Lớp học chứng khoán
—————————————————————